Mục lục
1. Quy mô và phân bố
-
Ngành chăn nuôi bò sữa Việt Nam phát triển mạnh từ đầu những năm 2000 đến nay.
-
Tổng đàn bò sữa cả nước ước đạt hơn 375.000 con (2024), tập trung nhiều ở:
-
TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, Nghệ An, Lâm Đồng, Sơn La, Thanh Hóa, Tuyên Quang…
-
-
Các trang trại lớn theo mô hình công nghiệp, công nghệ cao ngày càng nhiều (Vinamilk, TH True Milk, Mộc Châu Milk…).
2. Sản lượng sữa
-
Sản lượng sữa tươi năm 2023 đạt khoảng 1,2 triệu tấn, tăng đều hằng năm.
-
Tuy nhiên, mới chỉ đáp ứng được 40 – 50% nhu cầu tiêu thụ trong nước.
-
Việt Nam vẫn phải nhập khẩu sữa bột và sữa nguyên liệu, chủ yếu từ New Zealand, Úc, Mỹ và EU.
3. Mô hình chăn nuôi
-
Trang trại quy mô lớn, công nghệ cao: áp dụng quy trình hiện đại (robot vắt sữa, chuồng trại thông minh, quản lý bằng phần mềm).
-
Hộ chăn nuôi nhỏ lẻ: vẫn chiếm tỉ lệ đáng kể, nhưng đang gặp khó khăn về chi phí thức ăn, dịch bệnh, đầu ra sản phẩm.
4. Thuận lợi
-
Nhu cầu thị trường lớn: người Việt ngày càng tiêu thụ nhiều sữa hơn (tăng trung bình 7–8%/năm).
-
Chính sách hỗ trợ: Nhà nước có chương trình phát triển bò sữa, ưu đãi đất đai và vốn vay.
-
Ứng dụng công nghệ: nhiều doanh nghiệp đầu tư công nghệ cao, nâng cao năng suất và chất lượng sữa.
5. Khó khăn, thách thức
-
Khí hậu nhiệt đới nóng ẩm: không thật sự phù hợp cho bò sữa, cần chi phí làm mát, chăm sóc.
-
Thức ăn thô xanh: nguồn cung chưa ổn định, phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu ngô, cỏ ủ chua, bột đậu nành.
-
Giống bò sữa: năng suất cao nhưng thích nghi kém, dễ mắc bệnh trong điều kiện nóng ẩm.
-
Cạnh tranh quốc tế: giá thành sản xuất sữa trong nước cao hơn so với sữa nhập khẩu.

6. Xu hướng phát triển
-
Tăng quy mô trang trại công nghiệp, giảm dần hộ nhỏ lẻ.
-
Ứng dụng chuyển đổi số và công nghệ sinh học trong quản lý đàn, phối giống, phòng bệnh.
-
Hướng đến chăn nuôi bền vững, an toàn sinh học, giảm phát thải khí nhà kính.
-
Mở rộng thị trường xuất khẩu khi Việt Nam tham gia nhiều hiệp định thương mại (CPTPP, EVFTA).
Tóm lại, ngành chăn nuôi bò sữa ở nước ta đang trên đà phát triển mạnh, dần hiện đại hóa, nhưng vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức về khí hậu, chi phí và cạnh tranh. Đây là lĩnh vực tiềm năng, cần sự đầu tư đồng bộ về giống, thức ăn, công nghệ và thị trường để nâng cao hiệu quả, giảm phụ thuộc nhập khẩu.